Separację orzeka się jeśli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład
pożycia małżeńskiego. By można było orzec rozwód rozkład pożycia musi
być nie tylko zupełny, ale także trwały. Orzeczenie separacji nie jest
dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych
małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie
separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód. Jeżeli jednak orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne, a żądanie orzeczenia separacji jest uzasadnione, sąd orzeka separację. Orzekając
separację na podstawie zgodnego żądania małżonków, sąd nie orzeka o
winie rozkładu pożycia. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby
żaden z małżonków nie ponosił winy. Małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć małżeństwa.
Jeżeli wymagają tego względy słuszności, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy. Na zgodne żądanie małżonków sąd orzeka o zniesieniu separacji. Z chwilą jej zniesienia ustają jej skutki. Znosząc separację, sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem małżonków.
Warto także podkreślić, że orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej, natomiast z chwilą jej zniesienia powstaje między małżonkami ustawowy ustrój
majątkowy. Źródło informacji: Kodeks rodzinny i opiekuńczy.